Strijkinstrumenten uit vlas

Designbureau
Atelier Tim K. Duerinck
Opdrachtgever
KASK & Conservatorium van HOGENT en Howest/UGent/FWO (Fonds Wetenschappelijk Onderzoek)

Deze instrumenten zijn gemaakt door een eeuwenoude ambacht (vioolbouw) te combineren met hoogtechnologische materialen en productietechnieken. 

De instrumenten laten toe te dromen over nieuwe klanken en reiken nieuwe toepassingsmogelijkheden aan voor zowel duurzame lokale materialen als voor het ambacht van hun makers.

Zo is vlas een ambachtelijk materiaal met een rijke lokale geschiedenis in Vlaanderen. Eenmaal verwerkt tot hoogtechnologische vlasvezel wordt het ijzersterk en ultralicht. Ideale eigenschappen voor een muziekinstrument zoals viool. Het onderzoek voorafgaand aan de productie van de muziekinstrumenten zet vlasvezel op de kaart als ecologisch (en lokaal) alternatief voor andere composietmaterialen zoals carbonvezel of glasvezel. Door dit ijzersterke materiaal worden de instrumenten minder kwetsbaar dan klassieke houten instrumenten.

Hoewel de beste violen uit hout zeer lang kunnen meegaan, blijkt hun onderhoud echter zeer intensief. Instrumenten uit vlasvezel vergen minder onderhoud en zijn daardoor beter bestand tegen de tand des tijds. Dat maakt hen op lange termijn goedkoper dan op grote schaal geproduceerde violen die regelmatig hersteld of vervangen moeten worden. Violen uit vlasvezel zijn bovendien veel minder onderhevig aan schommelingen in temperatuur of vochtigheid, waardoor ze voor muzikanten altijd betrouwbaar blijven, zowel binnen als buiten.

Het onderzoek is een interdisciplinaire samenwerking tussen designers, muziekinstrumentenmakers, materiaalkundigen en musicologen. De vioolbouwer maakt de instrumenten in vlasvezel volledig met de hand. Dit maakt dat de andere ambachtelijke instrumentenbouwers de productiemethode gemakkelijk kunnen overnemen. En, niet onbelangrijk: een viool met een klankblad uit vlasvezel was overigens de favoriet van experten tijdens wetenschappelijke luisterproeven.